Theo TS. BS Trần Thị Bích Nga, nguyên Giảng viên bộ môn Nhi, chuyên khoa Dinh dưỡng Đại học Y Hà Nội, có nhiều nguyên nhân gây béo phì ở trẻ em như di truyền, lối sống ít vận động, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, sử dụng thực phẩm chứa nhiều calo, đường và chất béo không lành mạnh trong chế độ ăn uống hàng ngày…
Trẻ bị béo phì có thể đối diện với nhiều nguy cơ về sức khỏe như tăng huyết áp và cholesterol trong máu cao, mắc bệnh đái tháo đường type 2 cao hơn những trẻ bình thường. Đái tháo đường cũng là một yếu tố nguy cơ cao đối với bệnh tim mạch.
Ngoài ra, trẻ em bị béo phì có nhiều khả năng gặp các vấn đề về hô hấp, ví dụ như hen suyễn và chứng ngừng thở khi ngủ do tắc nghẽn. Những đứa trẻ này cũng có nhiều khả năng bị các vấn đề về khớp và bệnh gan nhiễm mỡ hơn…
TS. BS Trần Thị Bích Nga cho biết, để kiểm soát cân nặng và hạn chế những rủi ro về sức khỏe, trẻ béo phì cần được khám các chuyên khoa Nhi, dinh dưỡng, tâm lý… Cha mẹ cần tạo cho trẻ một lối sống khoa học, tăng cường vận động thể chất và thực hiện chế độ ăn uống phù hợp. Trẻ cần cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển.
Chế độ dinh dưỡng của trẻ cần cân đối, đa dạng các nhóm thực phẩm như: tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất...
Về chế độ ăn để kiểm soát cân nặng cho trẻ béo phì, cha mẹ cần lưu ý:
Tăng cường ăn rau và trái cây
Hãy lựa chọn cho trẻ ăn những loại thực phẩm có ít calo hơn nhưng nhiều dinh dưỡng, chất xơ và nhiều vitamin hơn, như rau và trái cây.
Bổ sung chất xơ vào bữa ăn của trẻ
Bổ sung thực phẩm giàu chất xơ, ít chất béo vào bữa ăn của trẻ giúp trẻ no lâu, giảm cơn đói. Cố gắng cho trẻ ăn thêm rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu để tăng cường protein và chất xơ. Đối với trái cây, nên ăn cả xác thay vì ép lấy nước, đậu đỗ thì cho trẻ ăn cả vỏ… để tận dụng chất xơ.
Hạn chế tối đa thức ăn nhanh
Hầu hết thức ăn nhanh, bao gồm cả đồ uống và đồ ăn vặt như: bánh mì kẹp thịt, gà rán, xúc xích, khoai tây chiên, trà sữa… đều chứa nhiều carbohydrate, rất ít hoặc không có chất xơ. Khi tiêu hóa những thực phẩm này, carbs được giải phóng dưới dạng glucose (đường) vào máu dẫn đến làm tăng lượng đường trong máu gây bệnh đái tháo đường. Thực phẩm công nghiệp, chế biến sẵn đều có chứa hàm lượng muối cao và chất bảo quản. Nếu sử dụng thường xuyên dẫn đến có hại cho tim, thận, làm tăng huyết áp động mạch.
Tránh ăn đồ ngọt, đồ uống có đường
Ăn quá nhiều đường có thể dẫn đến thiếu hụt chất dinh dưỡng. Thực phẩm chứa nhiều đường như: bánh, kẹo, đồ uống có đường, nước ngọt có gas… làm cạn kiệt vitamin khỏi cơ thể trong quá trình tiêu hóa,. Trẻ em đang tuổi lớn rất cần protein để phát triển cơ bắp và chất béo lành mạnh để hỗ trợ não và hệ thần kinh. Một đứa trẻ thường xuyên uống nước ngọt thay vì sữa thường sẽ thiếu canxi cần thiết cho răng và xương chắc khỏe.
Cha mẹ nên lựa chọn các thực phẩm nguyên chất như sữa không đường thay vì sữa có hương vị, nước tinh khiết thay cho nước ngọt, nước sốt không đường, hoặc trái cây tươi thay vì nước trái cây đóng hộp... để bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ béo phì.