Mặc dù còn hơn một tháng nữa mới đến Tết Trung thu nhưng từ chợ truyền thống đến chợ online, từ khóa "bánh trung thu dẻo mini" đang được săn lùng với đa dạng chủng loại và giá cả. Gây tò mò nhất là loại bánh Trung thu mini được quảng cáo có xuất xứ từ Trung Quốc, có nơi lại để là xuất xứ Đài Loan, gây sốc với mức giá 99.000 đồng/ 25 chiếc, tức chỉ 4.000 đồng/ chiếc. Thậm chí, nếu lấy sỉ, bánh này có giá chỉ khoảng 50.000 đồng/kg, tức chỉ khoảng 2000 đồng/cái.
Theo giới buôn, toàn bộ các loại bánh mini dẻo nêu trên là hàng từ Trung Quốc. Đặc điểm chung của những chiếc bánh này là đều có màu sắc sặc sỡ, đa dạng kiểu dáng và bao bì in chữ Trung Quốc, không rõ nơi sản xuất hay thành phần nhưng trông rất bắt mắt với đủ các màu sắc. Các loại bánh Trung thu kể trên có đủ vị từ hạt dẻ, dâu tây, đậu xanh... Thời gian bảo quản của chúng lên đến 4 tháng. Điều này khiến dân làm bánh chuyên nghiệp cũng như người tiêu dùng lo ngại về an toàn thực phẩm.
Chia sẻ với báo chí, chủ một cửa hàng bánh ngọt ở Hà Nội - cho biết bánh Trung thu mini có xuất xứ từ Trung Quốc đã có mặt trên thị trường vài năm trở lại đây. Đây thường là loại hàng được gia công, sử dụng nguyên liệu rẻ tiền.
“Bánh cũng làm từ vỏ bột mì nhưng nhân, màu sắc chủ yếu pha từ hương liệu thực phẩm. Ví dụ bánh Trung thu truyền thống nhân đậu xanh tại Việt Nam thường làm từ đậu xanh xay nhuyễn trong khi họ làm từ hương đậu xanh”, người này cho hay.
Trước lo ngại này, TS Nguyễn Văn Chung, nguyên Trưởng Khoa dinh dưỡng và ẩm thực ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM, cho rằng để làm ra một chiếc bánh Trung thu cần rất nhiều nguyên liệu như bột mì, trứng, sữa, các loại hạt… Như vậy với giá chỉ 2.000-5.000 đồng/cái thì rất có thể không đảm bảo chất lượng.
“Riêng tiền nguyên vật liệu, công chế biến, bao bì, vận chuyển... thì bán với mức giá đó sẽ không thể có lời, hay nói cách khác rất khó để doanh nghiệp sản xuất ra với giá như vậy. Mặc dù hiện tại chưa thể khẳng định bánh Trung thu có giá như trên thì có độc hại hay không nhưng có thể không đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm” - TS Chung nhấn mạnh.
Vị chuyên gia này khuyến cáo để đảm bảo an toàn, thay vì ham bánh Trung thu siêu rẻ, người dân nên mua bánh Trung thu ở những cơ sở uy tín, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, có thương hiệu; nếu là hàng nhập khẩu thì phải chứng minh nguồn gốc qua hóa đơn, tờ khai nhập khẩu, chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm... Có như vậy mới tránh được các tác hại, rủi ro không mong muốn, đặc biệt trong lĩnh vực thực phẩm.
Trong khi đó, TS Phan Thế Đồng - Bộ môn Công nghệ thực phẩm và Dinh dưỡng Trường đại học Hoa Sen cũng từng cảnh báo, bánh trung thu nói riêng, bánh kẹo nhập lậu nói chung thường không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe cho người sử dụng. Nhà sản xuất có thể dùng phẩm màu, đường hóa học, chất bảo quản không được phép sử dụng… để có được giá thành rẻ, kéo dài thời gian sử dụng.
Hơn nữa, nếu trên sản phẩm không công khai về thành phần sử dụng, sẽ rất nguy hiểm cho những người có cơ địa dị ứng, nhất là trẻ nhỏ. Chẳng hạn, nếu trong sản phẩm có dùng chất tạo màu là Brilliant blue hay allura red, có thể gây dị ứng, hen suyễn, viêm mũi… Đã có không ít trường hợp trẻ ăn bánh kẹo bị dị ứng, ngộ độc nhưng cha mẹ lại không rõ nguyên nhân từ đâu. Do đó, người tiêu dùng cần cân nhắc khi lựa chọn các loại bánh giá rẻ này.
Có thể thấy, trên thị trường hiện đã có đủ loại bánh nướng, bánh dẻo "thượng vàng hạ cám", do đó người tiêu dùng cần thận trọng khi mua sản phẩm bánh trung thu cho gia đình. Theo khuyến cáo của Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), người tiêu dùng chỉ mua và sử dụng các sản phẩm thực phẩm, bánh kẹo có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Nên mua bánh Trung thu ở các cơ sở có tên tuổi, có sự giám sát, kiểm tra của cơ quan y tế và phải xem xét kỹ nhãn mác của bánh phải ghi đầy đủ ngày sản xuất, thời hạn sử dụng. Không mua, không sử dụng bánh Trung thu không nhãn mác khi không biết rõ nguồn gốc sản phẩm.
Ngoài ra, bánh Trung thu để lâu hoặc ở môi trường nóng, ẩm rất dễ bị mốc, hư hỏng nên dùng mắt thường để quan sát kỹ, kiểm tra tình trạng sản phẩm trước khi mua kể cả còn thời hạn sử dụng. Đối với bánh nướng, người dùng nên chọn bánh có độ bóng vừa phải, khi ấn vào thấy có độ mềm và đàn hồi nhẹ là bánh ngon. Tránh chọn bánh quá bóng vì đó là biểu hiện bánh để đã lâu. Với bánh dẻo nên chọn bánh hơi có phủ bột nhẹ trên mặt bánh, khi ấn vào bánh cảm thấy vỏ mềm nhưng không dính, nhão.
